Το Bitcoin έχει επικριθεί επειδή δεν έχει υλική υπόσταση. Η έλλειψη μιας κεντρικής αρχής που ελέγχει την έκδοση και την διακίνηση του, προκαλεί την δυσπιστία των οικονομικών αναλυτών. Προσθέστε σε όλα αυτά και τα υψηλά επίπεδα μεταβλητότητας και θα έχετε τα βασικά εμπόδια που παρεμποδίζουν τη μαζική διείσδυση του.
Όλα αυτά βέβαια αφορούν χώρες με αναπτυγμένο τραπεζικό σύστημα. Για τους πολίτες τους το Bitcoin δεν αποτελεί αναγκαιότητα. Δεν ψωνίζουν σχεδόν τίποτα με αυτό στην καθημερινότητα τους. Το χρησιμοποιούν κυρίως για κερδοσκοπία ή για επένδυση προσδοκώντας μελλοντικά οφέλη. Σε άλλες χώρες όμως, αποτελεί θεόσταλτο δώρο. Δεν έχουν την πολυτέλεια να τα κρατήσουν για επένδυση, τα χρησιμοποιούν από ανάγκη. Η κατοχή ή όχι Bitcoin κάνει την διαφορά μεταξύ του να εφοδιαστείς με τα βασικά για την διαβίωση της οικογένειας σου ή όχι.
Πόσο μακριά είναι λοιπόν η στιγμή που μια χώρα θα θελήσει να υιοθετήσει το Bitcoin ως επίσημο νόμισμα; Εξάλλου κάτι ανάλογο έχουμε δει να συμβαίνει με το δολάριο σε διάφορες, μικρές κυρίως, χώρες ή σε χώρες που ο στάσιμος πληθωρισμός έχει καταστρέψει το νόμισμα τους. Και γιατί όχι; Οι Κασσάνδρες που προβλέπανε πως θα «πεθάνει», πλέον έχουν σιγήσει μετά τις επαναλαμβανόμενες διαψεύσεις τους. Όπως παραδέχτηκαν και από την Αμερικάνικη Γερουσία, δεν μπορεί να το σταματήσει κανείς. Ούτε να το παραχαράξει.
Επιπλέον το Bitcoin για τους πολίτες αντιπροσωπεύει την εντυπωσιακή πιθανότητα ενός κόσμου όπου τα χρήματα αποδεσμεύονται πλήρως από την πολιτική βούληση των αρχών. Δεν μπορεί κάποιος Κεντρικός Τραπεζίτης να τυπώνει όσα θέλει, ανάλογα την κρίση του. Τα λεφτά των καταθετών δεν κινδυνεύουν από κούρεμα καταθέσεων, όπως έγινε στην Κύπρο. Δεν έχουν περιορισμούς ως προς το να τα στείλουν στο εξωτερικό, όπως στην Ελλάδα ή στην Κίνα. Ούτε έχουν τον φόβο των κατασχέσεων.
Ωστόσο υπάρχει μια ιδιαιτερότητα στο Bitcoin που δεν συναντάμε σε κανένα άλλο από τα καθιερωμένα νομίσματα και κάνει απαγορευτική την υιοθέτηση του στις συναλλαγές ως επίσημο μέσο πληρωμών ή ακόμα και το κλείδωμα της ισοτιμίας με το εθνικό νόμισμα. Όχι γιατί έχει σχετικά αυξημένη μεταβλητότητα, αυτό είναι δευτερεύον.
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι από την φύση του είναι αντιπληθωριστικό. Το άριστο, από όσο μας λένε τουλάχιστον οι Κεντρικές Τράπεζες, η BIS κτλ, είναι να υπάρχει σε κάθε νόμισμα ένας μικρός και ελεγχόμενος πληθωρισμός της τάξης του 2%. Ο υψηλός πληθωρισμός, ιδίως αν ξεφύγει, δημιουργεί προβλήματα, όπως είδαμε στις περιπτώσεις της Βενεζουέλας ή της Αργεντινής. Ο αποπληθωρισμός δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα γιατί είναι αντιαναπτυξιακός. Αυτός είναι και ο λόγος που τον τρέμουν τα κράτη.
Ας πάρουμε ένα απλό παράδειγμα: Θέλω να αγοράσω ένα ακίνητο που κάνει 100.000€. Όταν γνωρίζω πως την επόμενη θα πουλιέται 99.000€, την μεθεπόμενη 98.000€, τον άλλο μήνα 97.000€, τι με συμφέρει να κάνω; Να αναβάλλω την επένδυση μου. Όσο πιο πολύ καθυστερώ, τόσο πιο φτηνά θα το αγοράσω. Αντίθετα αν είχαμε μικρό πληθωρισμό, ότι κοστίζει σήμερα 100.000€, την επόμενη θα κόστιζε στις 101.000€, αργότερα 102.000€ κτλ. Με συμφέρει να βιαστώ να επενδύσω. Αυτός είναι ο λόγος που ο ελεγχόμενος πληθωρισμός θεωρείται αναπτυξιακός. Μην πάμε μακριά, το είδαμε στην πράξη να συμβαίνει στην χώρα μας, όταν ειδικά στην αρχή της κρίσης είχαμε εγκλωβιστεί σε ένα σπιράλ αποπληθωρισμού.
Άρα λοιπόν; Κανένα κράτος δεν μπορεί να επωφεληθεί από την ύπαρξη του Bitcoin; Η απάντηση είναι πως φυσικά μπορεί, αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο. Αυτό που συμφέρει να κάνει, είναι να το αγκαλιάσει. Σύμφωνα με τον Anthony Pompliano, συνιδρυτή της Morgan Creek Digital, το προβάδισμα σε αυτόν τον ρόλο, τον έχει η Σιγκαπούρη. Η πρόοδος που έχει επιτύχει όσον αφορά τη νομοθετική ρύθμιση, έχει αφήσει όλες τις υπόλοιπες χώρες του κόσμου πίσω.
Η κυβέρνηση της Σιγκαπούρης έχει απευθύνει πρόσκληση στους ανθρώπους των κρυπτονομισμάτων. Υπόσχεται να τους παρέχει δίκαιους κανόνες και ευνοϊκό περιβάλλον για να μπορούν να αναπτυχθούν. Γιατί το κάνει; Επειδή επιδιώκει να συγκεντρώσει τα καλύτερα μυαλά από αυτή την καινοτομία, να προσελκύσει νέους επιχειρηματίες.
Οι αρχές επιδίωξαν να δώσουν στην καινοτομία μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών από νωρίς, με κρατικές χορηγίες. Συγκεκριμένα, το Project Ubin, μια κοινή προσπάθεια της Κεντρικής Τράπεζας της Σιγκαπούρης και των φορέων της βιομηχανίας, επικεντρώνεται στις πληρωμές και την εκκαθάριση των χρεογράφων χρησιμοποιώντας το blockchain.
Η Σιγκαπούρη έχει την πιο αναπτυγμένη και πιο φιλική νομοθεσία παγκοσμίως. Δίνει ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας ο οποίος είναι απαραίτητος για να ευδοκιμήσει το blockchain, αλλά ταυτόχρονα προστατεύει τους επενδυτές από τις απάτες. Μια ομολογουμένως λεπτή ισορροπία. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα των δυσκολιών, εντελώς άλλη αντιμετώπιση θα πρέπει να έχει το αποκεντρωμένο Bitcoin και πολύ διαφορετική το Libra του Facebook.